Przegląd budowlany to czynności kontrolno-nadzorcze, dokumentowane i wykonywane przez upoważnionych i wykwalifikowanych inspektorów, dla budynków i obiektów budowlanych, pomagające właścicielom lub zarządcom zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
Spis treści
Obowiązki właściciela, zarządcy i użytkownika obiektu budowlanego
Co to jest obiekt budowlany? Co to jest budowla? Co to jest budynek? Dlaczego odpowiadasz za utrzymanie budynku w należytym stanie? Za co odpowiadasz? Kto może Ciebie skontrolować? Kto może Ciebie ukarać? Jakie możesz otrzymać kary za zaniedbanie obowiązku utrzymania obiektu budowlanego, budynku w należytym stanie?
Na powyższe pytania i zagadnienia znajdziesz odpowiedź na naszych stronach.
Co to jest obiekt budowlany?
Jest to budynek wraz z instalacją i urządzeniami technicznymi, budowla stanowiąca całość techniczno - użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami.
Co to jest budynek?
Obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.
Co to jest budowla?
Należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej. Spełnienie tych wymagań polega na: zapewnieniu bezpieczeństwa konstrukcji, zapewnieniu bezpieczeństwa pożarowego, zapewnieniu bezpieczeństwa użytkowania, zapewnieniu odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska, ochronie przed hałasem i drganiami, oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród, ponadto należy zapewnić: zaopatrzenie w wodę i energię elektryczną oraz odpowiednio do potrzeb w energię cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych czynników, usuwanie ścieków, wody opadowej i odpadów. Obiekty użyteczności publicznej i obiekty mieszkaniowe budownictwa wielorodzinnego muszą spełniać niezbędne warunki do korzystania z tych obiektów przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich.
Przeglądy budowalne wykonywane co najmniej raz w roku
Do zakresu obowiązków zarządcy, użytkownika lub właściciela budynku należy zaliczyć między innymi planowanie i ścisłe przestrzeganie terminów dokonywania kontroli instalacji.
Przeglądy budynku (kontrole okresowe), stosownie do obowiązujących przepisów - Art. 62 Prawa budowlanego - powinny być dokonywane co najmniej raz w roku.
Polegają one na sprawdzeniu:
- Elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu;
- Instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska;
- Instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).
Art. 5 rozporządzenia z 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych określa, jakie elementy budynków mieszkalnych narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania należy objąć szczegółowym sprawdzeniem.
Są to:
- zewnętrzne warstwy przegród zewnętrznych (warstwy fakturowe), elementy ścian zewnętrznych (attyki, filary, gzymsy itp.), balustrady loggii i balkonów itp.;
- urządzenia zamocowane do ścian i dachu budynku;
- elementy odwodnienia budynku oraz obróbek blacharskich;
- pokrycia dachowe;
- instalacje centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej;
- urządzenia stanowiące zabezpieczenie pożarowe budynku;
- elementy instalacji kanalizacyjnej odprowadzającej ścieki z budynku;
- przejścia przyłączy instalacyjnych przez ściany budynku.
Pięcioletni przegląd budynku
Przegląd budynku o charakterze zasadniczym, zwany przez niektórych generalnym, można zorganizować łącząc wspólnie przegląd budowlany roczny i pięcioletni.
Przeglądy budynków trzeba wówczas wykonać w porze wiosennej.
Przegląd budynku zasadniczy - wykonywany raz na 5 lat - obejmuje zakres, który jest wymagany dla kontroli budynków rocznej i kontroli budynków 5 letniej.
Podkreślmy wyraźnie: przegląd budowlany generalny to przegląd budowlany wykonany jednocześnie w zakresie kontroli rocznej i 5 letniej w porze wiosennej.
Dla każdego rodzaju kontroli należy wykonać osobne protokoły pokontrolne - pomimo, że kontrole były wykonywane jednocześnie.
Wspólne wykonywanie przeglądu budynku rocznego wraz z pięcioletnim ma charakter organizacyjny (oszczędność czasu i środków przeznaczonych na ten cel). Tak należy rozumieć charakter "kontroli generalnej obiektu budowlanego" - przestarzałego terminu, który jednak jeszcze funkcjonuje w obszarze terminologii związanej z kontrolą obiektów budowlanych.
Jeżeli plan kontroli przewiduje częstsze kontrole (w zakresie podanym dla kontroli rocznej), aniżeli 1 raz w roku, to - niezależnie od wykonanego przeglądu o charakterze zasadniczym - należy wykonać powtórną kontrolę roczną. Ponadto właściciel lub zarządca budynku może przeprowadzać przeglądy robocze mające na celu określenie stanu przygotowania budynku, urządzeń i instalacji do użytkowania w okresie zimowym.
Kontrola budynku 5 letnia obejmuje sprawdzenie stanu sprawności technicznej i przydatności do użytkowania całego obiektu budowlanego, estetyki obiektu oraz jego otoczenia. "Przez należyty stan estetyczny obiektu budowlanego należy rozumieć utrzymanie w dobrym stanie elewacji i wyglądu obiektu oraz innych jego elementów, jak też zapewnienie harmonii pomiędzy wyglądem obiektu a otoczeniem naturalnym i stworzonym przez człowieka" (SA/Rz 77/2002).
W czasie kontroli budynków 5 letniej należy także zbadać instalację elektryczną i piorunochronną w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji i przewodów oraz uziemień instalacji aparatów.
Inne terminy kontroli technicznej budynków i obiektów wielkopowierzchniowych.
Właściciel lub zarządca budynku może ustalić inne terminy przeprowadzania kontroli (obok terminów zleconych przez Prawo budowlane), dotyczy to zarówno wprowadzania zasady dokonywania kontroli w krótkich odstępach czasu, jak i decyzji o charakterze jednorazowym.
Jak już powiedziano wcześniej właściciel lub zarządca może przeprowadzać przeglądy robocze każdego obiektu mające na celu określenie stanu przygotowania budynku, urządzeń i instalacji do użytkowania w okresie zimowym.
Obowiązek przeprowadzania kontroli przed planowanym terminem może być także nałożony jako zalecenie pokontrolne, w wyniku kontroli przeprowadzonej przez uprawnione organa kontrolne (np. Urząd Nadzoru Budowlanego, NIK).
Właściciel lub zarządca budynku ma również obowiązek sprawdzania instalacji gazowych w lokalach na każde żądanie użytkownika lokali oraz w uzasadnionych przypadkach wskazujących na nieszczelność instalacji lub urządzeń gazowych.
Na dwa tygodnie przed planowanym terminem rozpoczęcia kontroli instalacji należy poinformować użytkowników lub mieszkańców budynku o celu, podstawach prawnych i warunkach planowanej kontroli. Formą powiadomienia może być ogłoszenie na tablicy ogłoszeń. Korzystniejszą formą jest jednak uzgodnienie z mieszkańcami terminu udostępnienia lokalu i sporządzenie harmonogramu.
Obok obowiązku regularnego wykonywania kontroli budynku, na właścicielu, zarządcy lub użytkowniku obiektu ogrzewanego paliwem stałym, ciekłym lub gazowym, ciąży obowiązek usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych - na podstawie § 30. 1 rozporządzenia MSWiA z dnia 21 kwietnia 2006 r. (Dz. U. nr 80, poz. 563.) "w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów":
- od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych - co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej;
- od palenisk opalanych paliwem stałym niewymienionych w pkt 1 - co najmniej cztery razy w roku;
- od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym niewymienionych w pkt 1 - co najmniej dwa razy w roku.
W obiektach, o których mowa wyżej, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.
e. 2012-06-04